Bảo hiểm nông nghiệp giúp nông dân Việt Nam giảm rủi ro từ thiên tai, dịch bệnh, hỗ trợ tài chính qua các chính sách như Quyết định 13/2022/QĐ-TTg. Cần nâng cao nhận thức, đơn giản thủ tục để thúc đẩy sản xuất bền vững.
Giới thiệu về bảo hiểm nông nghiệp
Bảo hiểm nông nghiệp là một công cụ tài chính quan trọng, giúp người nông dân giảm thiểu rủi ro trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam là quốc gia chịu nhiều ảnh hưởng từ thiên tai, dịch bệnh và biến đổi khí hậu. Với hơn 60% dân số sống ở khu vực nông thôn và phụ thuộc vào nông nghiệp, chính sách bảo hiểm nông nghiệp không chỉ là giải pháp bảo vệ tài chính mà còn là động lực khuyến khích phát triển sản xuất bền vững.
Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về chính sách bảo hiểm nông nghiệp tại Việt Nam, các đối tượng được hỗ trợ, lợi ích, thách thức và triển vọng phát triển trong tương lai.
Bảo hiểm nông nghiệp là gì?
Theo Luật Kinh doanh bảo hiểm sửa đổi 2010, bảo hiểm nông nghiệp thuộc nhóm bảo hiểm phi nhân thọ, tập trung bảo vệ người nông dân trước các rủi ro trong sản xuất nông nghiệp và đời sống nông thôn. Các rủi ro được bảo hiểm bao gồm:
- Rủi ro thiên tai: Bão, lũ lụt, hạn hán, sạt lở đất, sóng thần, động đất, mưa đá, sương muối, rét hại, v.v.
- Rủi ro dịch bệnh: Các bệnh được cơ quan nhà nước công bố như lở mồm long móng, nhiệt thán đối với vật nuôi.
- Rủi ro kinh tế: Biến động giá nông sản hoặc nguyên liệu đầu vào.
- Rủi ro môi trường: Tác động tiêu cực từ các hoạt động ngoại ứng ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.
Bảo hiểm nông nghiệp giúp bù đắp thiệt hại tài chính, hỗ trợ nông dân phục hồi sản xuất và ổn định đời sống sau những sự cố không lường trước.
Chính sách hỗ trợ bảo hiểm nông nghiệp tại Việt Nam
Quyết định 13/2022/QĐ-TTg
Ngày 9/5/2022, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đã ký Quyết định số 13/2022/QĐ-TTg, quy định chính sách hỗ trợ bảo hiểm nông nghiệp, có hiệu lực từ ngày 24/6/2022 đến hết ngày 31/12/2025. Quyết định này mở rộng đối tượng, phạm vi và rủi ro được bảo hiểm so với các chính sách trước đây, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người nông dân và các tổ chức sản xuất nông nghiệp.
Đối tượng được hỗ trợ
- Cây trồng: Lúa, cao su, hồ tiêu, điều, cà phê.
- Vật nuôi: Trâu, bò, lợn.
- Thủy sản: Tôm sú, tôm thẻ chân trắng, cá tra.
Địa bàn áp dụng
Chính sách hỗ trợ được triển khai tại các tỉnh có thế mạnh về nông nghiệp, bao gồm:
- Cây lúa: Thái Bình, Nam Định, Nghệ An, Hà Tĩnh, Bình Thuận, An Giang, Đồng Tháp.
- Cây cao su: Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Bình Thuận, Bình Phước, Tây Ninh, Bình Dương, Đồng Nai.
- Cây cà phê và hồ tiêu: Sơn La, Kon Tum, Gia Lai, Đắk Lắk, Đắk Nông, Lâm Đồng, Bình Phước, Bà Rịa – Vũng Tàu.
- Trâu, bò: Hà Giang, Vĩnh Phúc, Hà Nội, Thanh Hóa, Nghệ An, Bình Định, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng, Đồng Nai, Bình Dương.
Mức hỗ trợ phí bảo hiểm
- Hộ nghèo, cận nghèo: Hỗ trợ tối đa 90% phí bảo hiểm nông nghiệp theo Nghị định 58/2018/NĐ-CP.
- Cá nhân sản xuất nông nghiệp (không thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo): Hỗ trợ tối đa 20% phí bảo hiểm.
- Tổ chức sản xuất nông nghiệp: Hỗ trợ tối đa 20% phí bảo hiểm nếu đáp ứng các điều kiện như thành lập theo Luật Doanh nghiệp hoặc Luật Hợp tác xã, có hợp đồng liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, hoặc được công nhận là doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao.
Nghị định 9/2025/NĐ-CP
Có hiệu lực từ ngày 2/2/2025, Nghị định số 9/2025/NĐ-CP quy định về hỗ trợ sản xuất nông nghiệp bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại thực vật. Theo đó, mức hỗ trợ cho thủy sản nuôi trồng bán thâm canh, thâm canh trong ao (đầm/hầm) bị thiệt hại do thiên tai là 60 triệu đồng/ha.
Lợi ích của bảo hiểm nông nghiệp
- Giảm thiểu rủi ro tài chính: Khi thiên tai hoặc dịch bệnh xảy ra, khoản bồi thường từ bảo hiểm giúp nông dân bù đắp thiệt hại, khôi phục sản xuất nhanh chóng.
- Tăng cường sự tự tin: Với “lá chắn” bảo hiểm, người nông dân yên tâm đầu tư vào sản xuất, mở rộng quy mô và áp dụng công nghệ mới.
- Ổn định kinh tế nông thôn: Bảo hiểm nông nghiệp góp phần bảo vệ nguồn thu nhập, ổn định đời sống cho hàng triệu hộ nông dân.
- Ứng dụng công nghệ: Các doanh nghiệp bảo hiểm đang tích cực sử dụng công nghệ như Big Data và AI để dự báo rủi ro, định phí bảo hiểm hợp lý và giám định thiệt hại chính xác, giảm thiểu tranh chấp.
Thách thức trong triển khai bảo hiểm nông nghiệp
Mặc dù có nhiều lợi ích, việc triển khai bảo hiểm nông nghiệp tại Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều thách thức:
- Nhận thức hạn chế: Nhiều nông dân chưa hiểu rõ lợi ích của bảo hiểm nông nghiệp, dẫn đến tỷ lệ tham gia còn thấp.
- Phạm vi áp dụng hạn chế: Chính sách hiện chỉ triển khai ở một số tỉnh và đối tượng nhất định, khiến nhiều nông dân ở các khu vực khác chưa tiếp cận được.
- Thủ tục phức tạp: Quy trình giám định và bồi thường đôi khi còn rườm rà, gây khó khăn cho người tham gia.
- Rủi ro cao: Nông nghiệp là lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro, khiến các doanh nghiệp bảo hiểm dè dặt tham gia. Việc tái bảo hiểm ra nước ngoài với các rủi ro lớn cũng gặp nhiều trở ngại.
- Nguồn lực hạn chế: Nhân lực của các doanh nghiệp bảo hiểm còn mỏng, thiếu kinh nghiệm trong việc triển khai các chương trình bảo hiểm nông nghiệp.
Giải pháp và triển vọng phát triển
Để thúc đẩy bảo hiểm nông nghiệp, cần thực hiện các giải pháp sau:
- Tăng cường tuyên truyền: Các chiến dịch nâng cao nhận thức về lợi ích của bảo hiểm nông nghiệp cần được đẩy mạnh, đặc biệt tại các khu vực nông thôn.
- Hỗ trợ tài chính từ Nhà nước: Mô hình đồng tài trợ giữa Nhà nước và nông dân (như hỗ trợ 90% phí cho hộ nghèo) cần được mở rộng để khuyến khích tham gia.
- Ứng dụng công nghệ: Tiếp tục sử dụng Big Data và AI để cải thiện hiệu quả giám định, dự báo rủi ro và định phí bảo hiểm.
- Hoàn thiện chính sách: Bộ Tài chính và Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cần phối hợp rà soát, sửa đổi Nghị định 58/2018/NĐ-CP để khắc phục các bất cập, mở rộng phạm vi và đối tượng thụ hưởng.
- Hợp tác quốc tế: Học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia có thị trường bảo hiểm nông nghiệp phát triển để áp dụng phù hợp với điều kiện Việt Nam.
Theo ông Ngô Trung Dũng, Phó Tổng thư ký Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, với hơn 60% dân số phụ thuộc vào nông nghiệp, bảo hiểm nông nghiệp sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người nông dân và thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn. Trong bối cảnh thiên tai và biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng, chính sách bảo hiểm nông nghiệp hứa hẹn sẽ mang lại những bước tiến quan trọng trong tương lai.
Chính sách bảo hiểm nông nghiệp tại Việt Nam là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ người nông dân trước các rủi ro không lường trước. Với sự hỗ trợ từ Nhà nước, sự tham gia của các doanh nghiệp bảo hiểm và ứng dụng công nghệ hiện đại, bảo hiểm nông nghiệp không chỉ là “lá chắn” tài chính mà còn là động lực để nông dân tự tin đầu tư, phát triển sản xuất bền vững.
Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao, cần khắc phục các thách thức về nhận thức, cơ chế và phạm vi áp dụng. Hy vọng rằng, với những nỗ lực từ các bên liên quan, bảo hiểm nông nghiệp sẽ trở thành công cụ thiết yếu, góp phần xây dựng một nền nông nghiệp Việt Nam bền vững và thịnh vượng.
Nguồn tham khảo:
- Quyết định 13/2022/QĐ-TTg về hỗ trợ bảo hiểm nông nghiệp
- Nghị định 9/2025/NĐ-CP về hỗ trợ sản xuất nông nghiệp
- Bài viết “Đẩy mạnh bảo hiểm nông nghiệp khi rủi ro thiên tai gia tăng” – VnEconomy
CÔNG TY CỔ PHẦN NÔNG NGHIỆP QATAR CHEMICAL cam kết đồng hành cùng bạn trong mọi chặng đường – từ bước khởi đầu cho đến khi thương hiệu của bạn được hàng ngàn nông dân tin dùng.
Liên hệ ngay với Qatar Chemical qua website hoặc hotline để nhận tư vấn và trở thành đại lý phân phối chính thức, cùng chinh phục thị trường thuốc trừ sâu đầy tiềm năng!
Công Ty Cổ Phần Nông Nghiệp Qatar Chemical
📞 Hotline tư vấn: 0919286997
✅ Thiết kế nhãn độc quyền – Tăng nhận diện thương hiệu
📦 Đa dạng sản phẩm, quy cách – Xuất thành phẩm nhanh chóng
🌾 Chất lượng – Uy tín – Giá cả cạnh tranh trên thị trường
